jugoslovenska narodna armija

Jugoslavenska narodna armija,  do svog raspada, bila je jedan od ključnih oslonaca bivše Jugoslavije, a bila je utemeljena na doktrini o bratstvu i jedinstvu svih jugoslavenskih naroda i narodnosti i ideološki oslonjena na Savez komunista. Uz Tita i Komunističku partiju, smatrala se jednim od tri stuba SFRJ. I dan-danas se zna reći da je to, na svom vrhuncu, bila  četvrta vojna sila u Evropi , iza SSSR-a, Velike Britanije i Francuske. Mada niko ne može poreći da je  JNA bila vrlo ozbiljna i snažna vojska , realnije procjene će JNA prije smjestiti na osmo, ili čak deveto mjesto u tadašnjoj Evropi. Za JNA je specifično bilo da je, zbog svoje nesvrstanosti i strateškog značaja, u svom posjedu imala naoružanje  i američke i sovjetske proizvodnje. Osnivanje i razvoj Svoje korijene JNA vuče iz narodnooslobodilačke borbe i Partizanskih odreda Jugoslavije (POJ). Uskoro se formira Dobrovoljačka vojska Jugoslavije koja ubrzo postaje Narodnooslobodilačka vojska Jugoslavije (NOVJ),

Partizani su tijekom Drugog svjetskog rata koristili velik broj manjih brodova kojima su izvodili napade na talijanske konvoje u Jadranu. Nakon rata, JRM je koristila brojne njemačke i talijanske podmornice, razarače, minolovce i desantne tenkonosce koji su bili zarobljeni tijekom rata ili su dobiveni u sklopu ratnih reparacija. Od SAD-a je u kasnim 1940-ima nabavljeno osam torpednih čamaca no većina tih jedinica je uskoro otpisana jer su zastarjele. Moć JRM je povećana tijekom 1960-ih kada je iz SSSR-a dopremljeno deset raketnih čamaca klase Osa-I i četiri torpedna čamca klase Shershen. Za Shershene je kasnije dobivena i licenca tako da je u Jugoslaviji izrađeno još 11 brodova. 1980. i 1982. iz SSSR-a su dostavljene dvije raketne fregate klase Koni pritom dobivši nazive VPBR-31 Split i VPRB-32 Koper (VPBR = Veliki Patrolni BRod). 1988. na osnovu klase Koni, u Kraljevici su izrađene dvije domaće fregate klase Kotor: VPBR-33 Kotor (1986.) i VPBR-34 Pula (1988.). Još tijekom 1960

JUGOSLOVENSKA NARODNA ARMIJA   je bila zajednička oružana sila svih naroda i narodnosti, radnih ljudi i građna SFRJ (Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije). Bila je deo jedinstvenih oružanih snaga SFRJ. Zajedno sa teritorijalnom odbranom SFRJ imala je zadatak da: štiti nezavisnost, integritet, teritorijalnu celokupnost i ustavom utvrđeno društveno uređenje zemlje. Svojom organizacijom, naoružanjem, visokim stepenom opremljenosti, obučenosti i čvrstim moralno-političkim jedinstvom , činila je udarni deo oružanih  snaga SFRJ. Bila je namenjena i osposobljena za vođenje oružane borbe na celom jugoslovenskom ratištu u zahvatu osnovnih strategijskih i operativnih pravaca na kopnu, moru i u vazdušnom prostoru a protiv glavnih grupacija agresora. Prvenstveno je bila osposobljena i namenjena za kombinovani i frontalni oblik oružane borbe. Zbog toga je bila posebno opremljena i osposobljena za protiv-oklopnu i protiv-vazdušnu borbu sa glavnim grupacijama oklopno-mehanizovanih, va

1. armijska oblast (1. armija)Komanda u  Beogradu Beogradsko vojno područje 51. pješadijska divizija 54. pješadijska divizija Novosadsko vojno područje (9. korpus) 3. pješadijska divizija 62. pješadijska divizija 67. pješadijska divizija Kragujevačko vojno područje (14. korpus) 28. pješadijska divizija 53. pješadijska divizija 127. pješadijska divizija 4. gardijska divizija 17. oklopna divizija 3.. armijska oblast (3. armija) Komanda u  Skoplju   Niško vojno područje (13. korpus)Komanda u  Nišu 2. pješadijska divizija 45. pješadijska divizija Skopsko vojno područje (19. korpus) 24. pješadijska divizija 42. pješadijska divizija 50. pješadijska divizija Prištinsko vojno područje 10. pješadijska divizija 26. oklopna divizija 5. armijska oblast (5. armija) Komanda u  Zagrebu Zagrebačko vojno područje (11. korpus) Komanda u  Zagrebu 14. pješadijska divizija 56. pješadijska divizija Ljubljansko vojno područje (23. korpus)Komanda u  Ljubljani 1. pješadijska divizija 60

U JNA su razvijeni bili svi vidovi, rodovi i službe koje su potrebne jednoj modernoj i razvijenoj armiji. To je podrazumjevalo Kopnenu vojsku (KoV), Ratno vazduhoplovstvo i protivvazdušnu odbranu (RV i PVO) i Ratnu mornaricu (RM). Od rodova su bili zastupljeni sljedeči: pješadija, artireljija, artiljerijsko - raketne jedinice PVO, oklopne jedinice, inžinjerija, ABHO jedinice i jedinice veze. Od službi su postojale: tehnička, građevinska, intendanska, saobraćajna, sanitetska, veterinarska, finansijska, administrativna, pravna, geodetska i muzička. Svi rodovi i vidovi su usklađeni sa koncepcijom ONO i na tako zasnovanoj ratnoj doktrini odbrane zemlje. Kopnena vojska Glavni vid oružanih snaga SFRJ je bila kopnena vojska kao osnovni činilac realizacije koncepta ONO u slučaju agresije. To je činilo osnovnim nosiocem oružane borbe i jak oslonac ostalim vidovima JNA i TO. KoV prima na sebe udar glavnine agresorske armije i bitno utiče na ishod odbrane zemlje. Uz uspješnu saradnju

Jugoslavija je imala četrdesetak objekata strateške namjene, među kojima i nekoliko podzemnih aerodroma koji su bili najveća vojna tajna. O njima se u javnosti do danas ispredaju fantastične priče, a posebno su atraktivni bili aerodromi Željava kod Bihaća i Slatina kod Prištine, uz podzemni vojni objekat Šipčanik kod Titograda. Ekonomisti tvrde da je za njih potrošeno blizu devedeset milijardi dolara, a samo u Željavu četiri i po milijarde, koliko bi koštao autoput kroz cijelu Jugoslaviju. Bili su locirani u svim jugoslovenskim republikama. „Sve vojne aerodrome u bivšoj Jugoslaviji poznajem dobro. Na svaki sam slijetao više puta i bio u njihovim objektima. Prvi nivo od tri nivoa zaštite bili su aerodromi Željava kod Bihaća i Slatina pored Prištine. Njih karakteriše to da su rađeni zajedno sa vanjskom infrastrukturom kao odgovor na doktrine iz vremena hladnog rata – strategiju ograničenog suvereniteta i strategiju ograničenog nuklearnog rata", objašnjava za Monitor Blagoje Gra