JNA TITO I SFRJ

JUGOSLOVENSKA NARODNA ARMIJA je bila zajednička oružana sila svih naroda i narodnosti, radnih ljudi i građna SFRJ (Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije). Bila je deo jedinstvenih oružanih snaga SFRJ. Zajedno sa teritorijalnom odbranom SFRJ imala je zadatak da: štiti nezavisnost, integritet, teritorijalnu celokupnost i ustavom utvrđeno društveno uređenje zemlje. Svojom organizacijom, naoružanjem, visokim stepenom opremljenosti, obučenosti i čvrstim moralno-političkim jedinstvom , činila je udarni deo oružanih  snaga SFRJ. Bila je namenjena i osposobljena za vođenje oružane borbe na celom jugoslovenskom ratištu u zahvatu osnovnih strategijskih i operativnih pravaca na kopnu, moru i u vazdušnom prostoru a protiv glavnih grupacija agresora. Prvenstveno je bila osposobljena i namenjena za kombinovani i frontalni oblik oružane borbe. Zbog toga je bila posebno opremljena i osposobljena za protiv-oklopnu i protiv-vazdušnu borbu sa glavnim grupacijama oklopno-mehanizovanih, vazduhoplovnih i pomorsko-desantnih snaga agresora. Svojim postojanjem u miru JNA je bila značajn faktor unutrašnje stabilnosti i bitan činilac odvraćanja od agresije na SFRJ.

JNA je bila organizovana u vidove, rodove i službe, a ovi u odgovarajuće komande, jedinice i ustanove. Vidovi su bili: Kopnena vojska (KoV), Ratno vazduhoplovstvo i protiv-vazdušna odbrana (RV i PVO) i Ratna mornarica (RM). Rodovi su bili: pešadija, oklopne jedinice, artiljerija, artiljerijsko-raketne jedinice PVO, granične jedinice, inžinjerija, atomsko-biološka-hemijska odbrana (ABHO), veza, pomorstvo, avijacija, elektronsko izviđanje i protivelektronska dejstva (EI i PED) i vazdušno osmatranje, javljanje i navođenje (VOJIN). Službe su bile: tehnička služba KoV, vazduhoplovnotehnička, mornaričkotehnička, intendantska, sanitetska, veterinarska, saobraćajna,građevinska, pravna, geodetska, finansijska, administrativna, informatička i muzička služba. Rodovi i službe su bili jedinstveni (za sva tri vida), s tim što su neki od njih više pripadali određenom vidu po prirodi organizacije i namene (na pr. oklopne jedinice u KoV).

Vojna obaveza u JNA bila je opšta. Sastojala se od regrutne obaveze, obaveze služenja vojnog roka, i služenja u rezervnom sastavu. U socijalističkoj Jugoslaviji postojao je sistemopštenarodne odbrane i društvene samozaštite, pa je tako JNA bila "zajednička oružana sila svih naroda i narodnosti i svih radnih ljudi i građana SFRJ". Pripadnikom oružanih snaga smatrao se svaki građanin "koji sa oružjem u ruci učestvuje u otporu protiv napadača". Služenje vojnog roka u JNA trajalo je (zavisno od vremenskog perioda) od tri godine do godinu dana. U JNA je korišten, tada službeni jezik, srpsko-hrvatski jezik i pismo latinica.

Činovi u oružanim snagama SFRJ i Jugoslovenskoj narodnoj armiji su bili:
Činovi vojnika: razvodnik, desetar, mlađi vodnik;
Činovi podoficira: vodnik, vodnik I klase, stariji vodnik, stariji vodnik I klase, zastavnik, zastavnik I. klase;
Činovi oficira: potporučnik, poručnik (poručnik korvete *), kapetan (poručnik fregate *), kapetan I klase (poručnik bojnog broda *), major (kapetan korvete *), potpukovnik (kapetan fregate *), pukovnik (kapetan bojnog broda *);
Činovi generala i admirala: general-major (kontraadmiral *), general-potpukovnik (viceadmiral *), general-pukovnik (admiral *), general armije (admiral flote *). (Obeleženo sa * su činovi u Ratnoj mornarici).

Jugoslovenska narodna armija svoje korene vuče iz narodno-oslobodilačke borbe (NOB) i Partizanskih odreda Jugoslavije.Tokom Drugog svetskog rata osnovana je 21. decembra 1941. godine u mestu Rudo Prva proleterska narodno-oslobodilačka udarna brigada Narodno-oslobodilačke vojske Jugoslavije (NOVJ), kao prva regularna vojna formacija partizanskih jedinica. Krajem Drugog svetskog rata, 1. marta 1945. godine, NOVJ dobija nazivJugoslovenska armija (JA). Povodom proslave desetgodišnjice razvoja, 22. decembra 1951. godine, Jugoslovenska armija je preimenovana u Jugoslovensku narodnu armiju (JNA), čime je i formalno naglašen njen narodni, socijalistički i revolucionarni karakter. Po nekim vojnim procenama JNA je bila četvrta ili peta vojna sila u Evropi.

Cepanjem a kasnije i raspadom SFRJ Jugoslovenska narodna armija je izgubila koheziono jedinstvo i bila je urušena iznutra! Iznikla iz antifašističke borbe i stvorena od naroda i narodnosti u Jugoslaviji počela je da se raspada sa secesijom nekih jugoslovenskih republika (1991. godine). Nesrećno se povlačila sa teritorije Slovenije, Hrvatske i BiH a kasnije i sa teritorije Makedonije. Nacionalni kadrovski ključ se drastično promenio i JNA je izgubivši širu podršku pojedinih naroda i narodnosti u bivšoj SFRJ i zvanično ukinuta 20. maja 1992. godine proglašenjem Vojske Jugoslavije kao oružane sile Savezne Republike Jugoslavije.